Falcı Hoço"nun MASALI - Gürcü Masalları

Sinatie'nin "Çocuk kitapları" dizisinin birinci kitabı olan Falcı Hoço'nun Masalı, yalnızca Gürcü masallarını değil, Gürcüler gibi bir Kartveli halkı olan Megrellerden de iki masalı içeriyor.

Gürcü masalları, Gürcü folklorunun diğer biçimleri gibi, yüzyılların içinden süzülüp günümüze ulaşmıştır. Her dönemde, Gürcü halkı için eğitici-öğretici öneme sahip olmuştur. Bu masallarda, sadakat, arkadaşlıkta çıkar gözetmemek, dar günlerde arkadaşa destek olmak gibi erdemler hep idealize edilmiş olarak karşımıza çıkar. Kitaptaki masallardan biri olan "Üveyik"te de bunu görüyoruz: Arkadaş için fedakârlık önemli bir öğedir. Yavruları çalınmış olan üveyiğe yardım etmek üzere, horoz, çuvaldız, havan ve eşek seferber olurlar ve hiçbir karşılık beklemeden kendilerini tehlikeye atarlar.

Gürcü masallarının diğer özelliklerinden biri, anneye sonsuz saygı gösterilmesini öğütlemesi ve anneye saygıyı idealize etmesidir. Bu olgu, "irmisa" adlı masalda, masal kahramanın kendisine annelik etmiş bir geyiğe karşı tutumunda çok açık biçimde görülüyor. Başka masallarda olduğu gibi, bu masalın kahramanının da dostu için yapamayacağı hiçbir şey yoktur. Kısacası Gürcü masallarındaki masal kahramanları, annelik-evlatlık, kardeşlik ve dostluk gibi simgelerle kaynaşmıştır; bu kahramanlar her türlü tehlikeye atılır ve amaçlarına başarıyla ulaşırlar.

Gürcü masallarıyla ortak değerleri paylaşan Megrel masalları için de aynı şeyler söylenebilir. "Kral ve Oğlu" adlı masalda, ihanet eden kişi cezalandırılmaz; merhamet duygusu ön palana çıkar ve bağışlanır, ikinci Megrel masalının kahramanı olan Falcı Hoço, verdiği söze bağlı kalarak hırsızları bile ele vermez.

Bu kitapla, yeni bir masal sandığını aralayacak, başka bir masal dünyasıyla tanışmış olacaksınız.


ÖNSÖZ

Fahrettin Çiloğlu'nun yayıma hazırladığı Falcı Hoço'nun Masalı, Sinatle'nin yedinci kitabı. Küçük bir masal sandığı olan bu kitap, yalnızca Gürcü masallarını değil, Gürcüler gibi bir Kartveli halkı olan Megrellerden de iki masalı içeriyor. Megrel masalları, Megruli Zğaprebi da Mitebi ( მეგრული ზღაპრები და მითები, 1994) adlı kitaptan, Gürcü masalları ise değişik kaynaklardan alınmıştır. Adını kitaptaki bir Megrel masalından alan Falcı Hoço'nun Masalı'nda. yeralan onüç masalın tümü, Fahrettin Çiloğlu, İrina Gotsiridze, Hasan Çelik ve Hülya Çiloğlu tarafından Gürcüceden çevrilmiştir. Neredeyse tümü de, daha önce Gürcü kültürü dergileri çveneburi ve mamuli'de yayımlanmıştır.

Gürcü masalları, Gürcü folklorunun diğer biçimleri gibi, yüzyılların içinden süzülüp günümüze ulaşmıştır. Her dönemde, Gürcü halkı için eğitici-öğretici öneme sahip olmuştur. Bu masallarda, sadakat, arkadaşlıkta çıkar gözetmemek, dar günlerde arkadaşa destek olmak gibi erdemler hep idealize edilmiş olarak karşımıza çıkar. Kitaptaki masallardan biri olan "Uveyik"te de bunu görmekteyiz: Arkadaş için fedakârlık önemli bir öğedir. Yavruları çalınmış olan üveyiğe yardım etmek için, horoz, çuvaldız, havan ve eşek seferber olurlar ve hiçbir karşılık beklemeden kendilerini tehlikeye atarlar.

Gürcü masalları, anneye sonsuz saygı gösterilmesini öğütler ve anneye saygıyı idealize eder. Bu olgu, "İrmisa" adlı masalda, masal kahramanın kendisine annelik etmiş bir geyiğe, sonradan varlığını öğrendiği gerçek annesine karşı tavrında da karşımıza çıkar. Başka masallarda olduğu gibi, bu masalın kahramanının da dostu için yapamaycağı hiçbir şey yoktur. Kısacası Gürcü masallarında, masal kahramanları, annelik-evlatlık, kardeşlik ve dostluk gibi simgelerle kaynaşmıştır; bu kahramanlar her türlü tehlikeye atılır ve amaçlarına başarıyla ulaş

Gürcü masallarıyla ortak değerlere sahip Megrel masalları için de aynı şeyler söylenebilir. "Kral ve Oğlu" adlı masalda, ihanet eden kişi cezalandırılmaz.

Merhamet duygusu ön palana çıkar ve bağışlanır, ikinci Megrel masalının kahramanı olan Falcı Hoço, verdiği söze bağlı kalır ve hırsızları bile ele vermez.

Falcı Hoço'nün Masalı'nda yer alan Kartveli masallarnı okurken, yeni bir masal sandığını aralayarak bir başka masal dünyasıyla tanışmış olacaksınız.

Sinatle


Eser: FALCI HOÇO'nun MASALI - Gürcü Masalları-
Hazırlayan: Fahrettin Çiloğlu

Türkçesi:  Fahrettin Çiloğlu - İrina Gotsiridze - Hasan Çelik - Hülya Çiloğlu

Yayınevi : Sinatle Yayınları
Temin Adresi: 4 Nokta Grafik ve Matbaa
Haznedar Sanayi Mh. Kale Sk. No:15 Güngören-İstanbul
Tel.: (0212) 507 80 85
E-Mail: senoltaban@hotmail.com


FALCI HOÇO'nun MASALI - Gürcü Masalları- kitabını Chveneburi.Net'ten de temin edebilirsiniz. kitap@chveneburi.net mail adresine e-mail göndererek ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.