Köye giden yol
Çocukluğumun geçtiği köy, o yaşlarda benim için sadece bir köydü ve başka köylerden farkı, evimizin burada bulunmasıydı. Hiç kuşkusuz evimizin, çok eskiden yapılmış olması, sekiz kardeş olan babamların çocukluklarının burada geçmiş olması gibi merak uyandırıcı yanları vardı. O zaman başkalarının anıları benim için bir tarih gibiydi. Bu tarihin de kesin olarak bilinen bir başlangıcı vardı ve “Batum’dan göç” gelinen tarihle başlıyordu. Oysa köyün eskiye ait bir tarihi de olmalıydı. Ne var ki bilinen kısmı bile pek anlatılmazdı bu eski tarihin. Ama trajik yanını fark etmek mümkündü gene de. Birileri göç etmek zorunda kalmış, evlerini bırakıp gitmişlerdi. Bizim dedelerimiz de yaşadıkları toprakları terk etmek zorunda kalmış; bu köye gelmiş ve buradaki terk edilmiş evlere, topraklara yerleşmişlerdi. Bizim köyden gidenler de gittikleri yerlerde, topraklarını terk etmek zorunda kalmış ailelerin evlerine yerleşmiş olmalıydılar. Trajedi yer değiştirmişti adeta.
Bu yılın Temmuz ayında, bu çifte trajedinin yaşandığı, çocukluğumun geçtiği köyü dereleri, tepeleri, ağaçları, değirmeni ve yollarıyla yeniden gördüm. Köyde, çocukluğumun özel bitkisi ğomiyi hâlâ ekenlerin olacağını hiç düşünmemiştim. Bu ziyaretimde mezarlığı daha dikkatlice dolaştım; taşların altında ve üzerinde tarih arayarak… Göç gelenlerin içinde en yaşlı kişi olan büyük dedenin, Emin’in mezarı, bütün mezarlar arasında “anıtmezar” gibi duruyordu. Mezarda eskiye ait gibi görüne hiçbir yazıt yoktu. Adının Osmanlıca kazıldığı yazı ise mezar taşına sonradan yazılmış olmalı. Bu arada elime geçen ilçe nüfus kayıtlarında ailenin ilk kişisi olarak Emin’in değil de Küçük Ağa lakabıyla bilinen Ali’nin adının yazılı olması dikkatimi çekti. Küçük Ağa, Emin’in oğlu ve 1849 yılında Batum’da doğmuş. Annesinin adı Safirre imiş. Safirre’den sonra aileden hiçbir kadına bu ad verilmemiş.
Göçten sonra köyde artan nüfusa bağlı olarak ormanların açılıp tarlalara dönüştürülmesi sonucunda yaşam alanları bozulan yabandomuzlarının, dağkeçilerinin, geyiklerin çekip gitmiş olmaları çocukluğumun öyküleri arasında yer alıyordu. Şimdi ise durum tersine dönmüş; köyün nüfusu iyice azalmış, eskiden açılmış tarlalar yeniden ormana dönüşmüş. Bizim köyü ve çevresindeki ormanları terk etmek zorunda kalan yabandomuzları ve geyikler, yeniden eski evlerine dönmeye başlamışlar. İnsanların değil ama yabani hayvanların trajedileri son bulmuş sanki.
Şimdi bizler önce buralardaki köylerimize dönmeli, hiç değilse yabandomuzları ve geyiklerle helalleşmeli, sonra dedelerimizin terk ettiği köylerin yolunu mu tutmalıyız acaba? Belki de…
Fahrettin Çiloğlu
İçindekiler
- Köye giden yol / Fahrettin Çiloğlu
- Hasretin kenti Batum /İrine Giviaşvili
- Blucinin Gürcülere özgü tarihi / Dato Turaşvili
- Karınca gibi bir hayat… / Kevser Ruhi
- Gürcü seyahatnamelerinde İstanbul ve Aya Sofya / Vaja Kiknadze
- Yurtsuzluk ve göç şiiri / Lia Çlaidze
- Üzerini iyi ört / Melike Tegün
- Osetlerin Gürcüstan’a yerleşmeleri ve tarihin tekrarı / Hatuna Todadze
- İçinden nehir geçen şehir / Kevser Ruhi
- Babam, Aydın, Bir Mayıs ve Piyes / Şenol Taban
- “Yarmorka” ya da Gürcü ulusal ekonomisinin Ruslaştırılması / Nino Okrostsvaridze
- Bir hayır vakfı olarak Ertguleba
- Pazisi / Buba Kudava
Abonelikler İçin:
Şenol Taban
Aralık Köyü - 08475
Borçka-ARTVİN
0532 721 13 60
0466 475 21 25
niko[at]pirosmani.com.tr
senoltaban[at]gmail.com
AboneBedelleri:
Yıllık 4 sayı birer adet: 30 TL
Şenol Taban
Yapı Kredi Sirkeci 62371939
İş Bankası Arapcamii 1003-281815
Posta Çeki Hesabı: 5392277
PİROSMANİ Dergisini Temin Edebileceğiniz Adresler:
Ankara
Deniz Kitabevi
Zafer Çarşısı No:13 Kızılay-Ankara
Tel: 0312 430 13 94
Bursa
Ezgi Kitabevi
Altıparmak Cad. Burç Pasajı No:35 Bursa
Tel: 0224 220 96 97
İstanbul
İstiklal Kitabevi
İstiklal Cad. No:79 Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 292 95 18
Mephisto Kitabevi
İstiklal Cad. No:197 Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 249 06 87
Simurg Kitabevi
İstiklal Cad. Hasnun Galip Sk. No:2 Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 292 27 12
Pentimento Kitabevi
İstiklal Cad. No:140 Sinema Pasajı Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 293 39 59
İmge Kitabevi
Mühürdar Cad. No:80 Kadıköy-İstanbul
Tel: 0216 348 60 58
Mephisto Kitabevi
Muvakkithane Cad. No:15 Kadıköy-İstanbul
Tel: 0216 414 35 19
Seyhan Müzik Kitap
Muvakkithane Cad. No:9 Kadıköy-İstanbul
Tel: 0216 414 73 64
Üsküdar Vapur İskele Gazete Bayii
Sirkeci Arabalı Vapur İskelesi Yanı Gazete Bayii
Kavacık Çalık Market Acarkent Mahallesi