Sovyetler Birliği dağıldığından beri Türkiye Gürcistan’ın bağımsızlığını desteklemektedir. Gürcistan NATO üyeliğine hazırlanırken, Türkiye’nin Gürcistan hakkındaki düşünceleri iki komşu ülke arasındaki yakınlığı ortaya koymaktadır.
Gürcistan’da çıkan haftalık gazete “The Georgian Times”ın, Türkiye Büyükelçisi Ertan Tezgör ile yaptığı röportajda, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, Türkiye–Gürcistan ilişkileri ve Gürcistan’ın NATO’ya olası üyeliği konuşuldu.
G.T.: 29 Ekim’de Türkiye’de milli bir bayram olan Cumhuriyet Bayramı kutlanıyor. Bu bayramın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için anlamı nedir ve ülkeniz bu günü nasıl kutluyor?
E.T.: Bütün milli bayramlar diğer bayramlara göre daha görkemli kutlanmaktadır. Kutlama günü Türkiye Cumhurbaşkanı, beraberinde sivil ve askeri yetkililer ile birlikte Mustafa Kemal Atatürk’ün mozolesini (Anıtkabir) ziyaret eder. Türkiye’nin ulusal marşı çalınır ve söylenir. Bu resmi törenden sonra ulusal kutlama başlar. Cumhurbaşkanı, resmi yetkilileri ve diplomatik temsilcileri ağırlar ve kutlamaları kabul eder. Kutlama hipodromda devam eder. Askerlerin geçiş töreni yapılır. Bu töreni halk ve öğrenciler de izler. Ulusal dans gösterileri yapılır. TV kanalları bu gösterileri ülke çapında yayınlar.
G.T.: Türkiye ve Gürcistan dost ve müttefik ülkeler. İki ülke arasındaki mevcut ilişkiler hakkında neler söylemek istersiniz?
E.T.: Türkiye, Sovyetlerin dağılmasından sonra 1991 yılında Gürcistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biri oldu ve diplomatik ilişki zemini hazırlandı. İki ülke arasındaki ilişki, ortaklık ve stratejik işbirliği üzerine oturmaktadır. Son zamanlarda ise ülkeler arasındaki sosyal, politik ve askeri işbirliği doruk noktasına ulaşmıştır. İki tarafın işbirliğini daha da derinleştirme arzusu çok önemlidir. Türkiye, Gürcistan’ı dost, genç ve dinamik, sadece coğrafi olarak değil kültürel ve geleneksel olarak da kendine yakın bir ülke olarak algılamaktadır.
G.T.: Siz Gürcistan’a Türkiye Büyükelçisi olarak üç yıl önce geldiniz. Bu zaman periyodunda neler değişti?
E.T.: Evet. Bu Gürcistan’daki dördüncü yılım. Daha önce Dışişleri Bakanlığı’nın Kafkasya ve Orta Asya Bölümü’nde görev aldım ve Gürcistan hakkında ve buradaki gelişme ile ilgili yeterince bilgi sahibi oldum. Gürcistan’ın üç yıl önceki durumu ile mevcut durumu arasında muazzam bir farklılık var. Hayat standartları önemli ölçüde yükseldi. Ekonomi büyüyor ve devlet bütçesi artıyor. Yatırımlar genişliyor ve yollar rehabilite ediliyor. Geçmişte Batum’dan Tiflis’e sekiz saatte geliniyordu. Bugün ise beş saat yeterli olmaktadır. 2003 yılında Türkiye’den Gürcistan’a gelen kamyon sayısı 13.000 idi. Bugün ise 60.000 rakamına ulaşılmıştır.
Bu ekonomik büyüme ve güvenliğin tesisi ile mümkün olmuştur. Aslan Abaşidze döneminde Türkiye’den gelen araçlar çok ciddi problemler ile karşılaşıyordu ve güvenlik garanti edilemiyordu. Bugün ise bu resim değişmiştir. Hem Gürcüler hem de yabancılar kendilerini güvende hissetmektedirler. Eğer siz bana Gürcü halkının tümünün mutlu olup olmadığını soruyorsanız, size herhangi bir ülke yönetiminin tüm halkı memnun etmesinin mümkün olmadığını söylemem gerekir. Yönetimlerin elinde sihirli değnek yoktur.
G.T.: İki ülke arasındaki mevcut ticaret hacmine göre Türkiye, Gürcistan’ın en büyük ticari ortaklarından birisidir. Bunun yanında iki ülke iş ortaklarıdır. Bu konular hakkında neler söylemek istersiniz?
E.T.: En başta bizler komşu iki ülkeyiz. Geçtiğimiz dört yıl içinde Gürcistan, hemen hemen bütün sektörlerde ilerleme kaydetti. Burada iş alanları çok geniş. Türk işadamları Gürcistan’da kendilerini güvende hissetmektedir ve işlerini yürütmektedirler.
G.T.: Türkiye NATO üyesidir. Gürcistan ise NATO üyesi olmak için gerekli olan aşamalardan geçmektedir. Bu konuda yetkililere ne tür tavsiyelerde bulunacaksınız?
E.T.: Bu konuda naçizane görüşüm şudur. Türkiye, NATO ailesine yaklaşık yarım yüzyıl önce katıldı. Birkaç gün içinde NATO üyesi olmak imkânsızdır. Herkes Gürcistan’ın yarın NATO’ya girmeyeceğini bilmektedir. Bu yüzden sabırlı olmalı ve mevcut plan çerçevesinde ilerlenmelidir. Öncelikli hususlar belirlenmelidir ve bu önceliklere göre biz kademeli olarak NATO’ya katılmaya hazır bir duruma geleceğiz.
Bölgesel istikrar, halkın gelir durumunun iyileşmesi, toprak bütünlüğü hazırlık sürecinin gerçekleştirilmesi gereken ana başlıklarını oluşturmaktadır. Gürcü yönetimine bu yolda başarılar diliyorum. Gürcistan’ın NATO’ya katılması Türkiye’nin de başarısı olacaktır. Türkiye ve Gürcistan yoğun diyalog gerektiren Bireysel Ortaklık Eylem Planı’nda da (IPAP) işbirliğini sürdürmektedir.
The Georgian Times, Nino Kipşidze