Kurtuluş Savaşı Sözlüğü

Kurtuluş Savaşı, Birinci Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti'ne ağır koşullar dayatan Mondros Mütarekesi'yle ortaya çıkan işgale ve İstanbul Hükümeti'ne karşı Anadolu'da yürütülmüş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması ile sonuçlanmış ulusal bağımsızlık savaşıdır. Bu savaşın önderi olan Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanıdır; öte yandan 20. yüzyılın en büyük devlet adamlarından biridir. Kurtuluş Savaşı Sözlüğü, bu dönemi alfabetik olarak ele alan bir çalışmadır.
Bu çalışmada, Kurtuluş Savaşı'nda rol oynamış kişiler, bu dönemdeki olaylar, kurumalar, anlaşmalar, çatışmalar, gazete ve dergiler ele alınıyor; sancakların ve vilayetlerin tarihleri anlatılıyor.

       
ÖNSÖZ
Kurtuluş Savaşı, Birinci Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Dev-leti'ne ağır koşullar dayatan Mondros Mütarekesi'yle ortaya çıkan işgale ve İstanbul Hükümeti'ne karşı Anadolu'da yürütülmüş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmış ulusal bağımsızlık savaşıdır. Bu savaşın önderi olan Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır; öte yandan 20. yüzyılın en büyük devlet adamlarından biridir. Kurtuluş Savaşı Sözlüğü, bu dönemi alfabetik olarak ele alan bir çalışmadır.

Bir tür özel adlar sözlüğü olan Kurtuluş Savaşı Sözlüğü, söz konusu döneme ilişkin çok sayıda madde başlığından oluşuyor. Kurtuluş Savaşı'nda rol oynamış kişiler, bu dönemdeki olaylar, kurumlar, anlaşmalar, çatışmalar, gazete ve dergiler ele alınıyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne temsilci gönderen o dönemdeki sancakların ya da vilayetlerin (sonradan il ya da ilçeler) Milli Mücadele dönemine ilişkin tarihleri anlatılıyor ve milletvekillerinin adları veriliyor.

Bir tür alfabetik ansiklopedi gibi düzenlenen kitaptaki bütün biyografiler, o tarihlerde soyadı kullanılmadığı için, soyadına göre değil adlara göre bir alfabetik sıralamayla verilmiştir. Bununla birlikte soyadlarından adlara gönderme yapılmıştır (örneğin: Atatürk, Mustafa Kemal Bak.MUSTAFA KEMAL). Öte yandan bir metinden diğer bir metne çeşitli biçimde göndermeler yapılarak (bak. ya da Ayrıca bak.) ilişkili konular arasında okurun bağ kurması sağlanmıştır.

 

Fahrettin Çiloğlu
1995 yılında Ünye'de doğdu. İstanbul'da gazetecilik öğrenimini tamamladıktan sonra, uzun yıllar çeşitli ansiklobedilerde yazar, redaktör ve yazı kurulu üyesi olarak çalıştı. AnaBritanicaansiklobedisinin ve Portreler dergisinin yayın kurulu üyeliğinde bulundu. Pek çok gazete ve dergide yazıları yayımlandı. Gürcü kültür dergileri çveneburi ve mamuli'nin, bazı kitapların editörlüğünü yaptı. Borçka Mektupları (2002), Gürcü Köyleri(2002), İstanbul Gürcüleri (2003) gibi tarihsel içerikli kitaplar çevirdi. Dilden Dine Edebiyattan Sanata Gürcülerin Tarihi (1993) adlı kitabı kaleme aldı ve Rusya Federasyonu'nunda ve Transkafkasya'dak Etnik Çatışmalar (1998) adlı kitabı yayıma hazırladı. Kurtuluş savaşı ile ilgili çalışmasına "Kurtuluş Savaşı CD-Romu" (1996) ile başladı. Bu çalışmayı geliştirerek Kurtuluş Savaşı Sözlüğü'nü hazırladı (1999). Elinizdeki kitap, bu çalışmanın genişletilmiş biçimidir.

Şiir ve kısa öyküler yazan Fahrettin Çiloğlu'nun edebiyata ilgisi şiirle başladı. Şiirleri Adam Sanat, İnsancıl dergilerinde yayımlandı. Öte yandan şiir çevirilerini yaptı. Gürcü, Eski Mısır ve Eski Japon şiirlerini çevirdi. Bu çevirilerin bir bölümü Cumhuriyet Kitapekinin "Şiir Atlası" sayfalarında yayımlandı. Ayrıca Şiir Atlası (1994-2000) adlı yedi ciltlik kitap dizisinde, Sıcak Hüzün (1998) adlı kitapta yer aldı. Çiloğlu daha sonra kısa öykü yazmaya yöneldi. Pek çok öyküsü Üçüncü Öyküler ve Adam Öykü dergilerinde çıktı. Bu arada Gürcü yazarların kısa öykülerini çevirerek çeşitli dergilerinde yayımladı. Guram Gegeşidze'den çevirdiği öyküleri Düş(2004) adı altında kitaplaştırdı. Beni Bırak Uzaklara'da (2004) öykülerini, Nisan Şiirleri'nde (2004) şiirlerini, Aşksız Mutluluk Yoktur (2004) adlı kitapta aşk üzerine duygularını, düşüncelerini ve yorumlarını bir araya getirdi.